Wat een week! De Woonzaak on tour

Vorige week trok de Woonzaak doorheen Vlaanderen op weg naar Straatsburg. Het initiatief dient daar bij het Europees Comité voor de sociale rechten een klacht in tegen het gebrekkige Vlaamse woonbeleid. 

Welzijnszorg was erbij. De omstandigheden die ons samenbrengen - de aanhoudende wooncrisis - zijn dan wel negatief en de moed zinkt ons regelmatig in te schoenen. Het werd toch een week van hoop, doorzettingsvermogen, actie en strijdvaardigheid. 

Goede praktijken in beeld 

Woonzaak bezocht projecten, organisaties, vrijwilligers die zich inzetten voor het recht op wonen en die het goede voorbeeld geven. 

In West-Vlaanderen ging het onder andere over energie-armoede bij het Papillon-project SAAMO, en over de moeilijkheden voor mensen die de gevangenis verlaten. Een doelgroep die héél vaak vergeten wordt in het beleid. 

Geertrui Verdonck, aalmoezenier in de gevangenis van Brugge legt uit: “Een eerste probleem stelt zich in de voorarrestfase. Mensen worden opgepakt, zijn nog niet veroordeeld, hun zaak wordt onderzocht en ze worden voor de duur van het onderzoek vaak langer tijd vastgehouden in de gevangenis.

Dat zijn vaak mensen die weinig middelen, hebben die doorgaans ook geen eigenaar zijn van een huis, maar een huis huren en na verloop van tijd als ze zo 3 à 4 maand vastzitten kunnen ze die huur niet meer betalen want ze zijn hun werk kwijt, ze hebben vaak ook weinig financiële middelen daarnaast.

Dus ze raken hun huis kwijt, en tegelijkertijd is het hebben van een plek waar je naar toe kan, dus een verblijfsadres hebben, net een voorwaarde om onze voorwaarden vrij te kunnen tijdens dat voorarrest.” 

In Oost-Vlaanderen trok de caravan ook naar Welzijnsschakel Ommekaar in Erpe-Mere. Daar bewonderden we het kunstwerk van sleutels die uitbeelden wat er nodig is om uit deze wooncrisis te geraken.

In Vlaams-Brabant stond een bezoek aan Zennelab op de planning. Een speelplek voor co-creatie en diversiteit in Vilvoorde, dat zich richt op noodkopers: mensen die noodgedwongen een woning van slechte kwaliteit kopen, maar geen middelen hebben om de woning te renoveren. 

In de provincie Antwerpen zette de Woonzaak vereniging en Welzijnsschakel Den Draai in Heist-Op-Den-Berg in de bloemetjes. Zij deden begin dit jaar heel actief mee aan de #woonchallenge en zetten in op een participatie in het lokaal woonbeleid.

Daarna trok de caravan naar Mondiale Werken in Lier. Zij ondersteunen erkende vluchtelingen in hun zoektocht naar een woning. Tijdens dit bezoek konden we ook de makers van de caravan bedanken. 

Vrijdag gingen we langs in Kolderbos een sociale woonwijk in Genk. Sociale huisvestingsmaatschappij Nieuw Dak zet er in op participatie om de wijk leefbaarder en aantrekkelijker te maken. Tegelijkertijd proberen ze de woningen zelf ook te renoveren en verduurzamen.

“Ik ben heel tevreden met mijn nieuw gerenoveerd appartement. Nieuw Dak heeft ons altijd goed geïnformeerd. Het is jammer dat ik 10 jaar in een niet zo goede woning heb moeten wonen, in een grote woontoren, maar nu ben ik echt gelukkig!” - Selma

Samen voor een beter woonbeleid 

In elke provincie organiseerde Woonzaak een publieksmoment. Met opnieuw veel aandacht voor goede praktijken, maar ook veel ruimte voor uitwisseling, om elkaar te aanhoren en te inspireren. In Kortrijk stond de caravan op de Veemarkt en waren W13, A’kzie en sociaal verhuurkantoor de Poort aanwezig. 

In Gent namen maar liefst 25 mensen het woord in een heuse “Speakers’ corner”. Allen overtuigd van de noodzaak voor een beter woonbeleid. Stad Gent zelf sprak de steun uit voor de Woonzaak. 

Ook in Leuven liet het lokaal bestuur van zich horen. Schepen Corneillie legde uit waarom dit voor Leuven belangrijk is: “We steunen de Woonzaak omdat het recht op wonen centraal moet staan in het woonbeleid.” 

In Antwerpen vertelden jongeren van Betonne Jeugd over hun ervaringen. En was er veel eensgezindheid over de veel te lange wachtlijsten voor sociaal wonen. 

In Hasselt waren we te gast bij Beweging.net Limburg, zij brachten partners rond de tafel rond dak- en thuisloosheid in de provincie. Vzw Homie kwam naar de caravan met enkele jongeren die hun oplossingen brachten. 

Er werd massaal klachten gedeeld. Gaande over de te grote aandacht van eigendomsverwerving, tot de discriminatie die mensen ervaren en de lange wachtlijsten zowel voor sociaal wonen als voor de daklozen opvang. 

Beweging 

Hoewel het gebrek aan beweging in het woonbeleid mensen vaak moedeloos maakt, voelden we deze week ook veel strijdvaardigheid en enthousiasme. Het idee dat deze beweging, van meer dan 45 organisaties met talloze sympathisanten en vrijwilligers, niet kan genegeerd worden, overheerst.

Welzijnszorg zet zich verder ten volle in voor de Woonzaak en voor het recht op wonen.