't Café in coronatijden

‘t Café van Bond zonder Naam is onderdeel van buurt- en ontmoetingscentrum De Wijk in Antwerpen-Noord. Dak- en thuislozen bieden ze een veilige, warme omgeving en ze betrekken hen actief in onze werking.

De gezelligheid die ze samen creëren maakt van dit ontmoetingscentrum een plek van warme contact.

‘t Café wordt uitgebaat in samenwerking met Samenlevingsopbouw Antwerpen Stad, Free Clinic, De Loodsen, Het Vlot, PSC en CAW Antwerpen.  Pascal Tuteleers en Tine Geuns zijn er aan de slag als sociaal cultureel medewerkers. Zij vertellen.

"Op woensdag 18 maart 2020 besloot ’t Café zijn deuren te sluiten (in afwachting van de lockdown die diezelfde avond afgekondigd werd). Daarmee verdween op dat moment tijdelijk een van de weinige plaatsen waar dak- en thuislozen nog samen een koffie konden drinken en iets warms eten overdag.

Voortaan restte dak- en thuislozen ‘s namiddags enkel nog de winterdagopvang in een overdekte zaal. Twee dagen later werd besloten deze te verhuizen naar de achterkant van de Nomaad (Free Clinic vzw) maar buiten aan de rand van (Park) Spoor Oost. Omdat er  veel personeelsleden preventief op ziekteverlof waren, hebben we besloten de continuïteit van dit initiatief mee te helpen verzekeren.

Uit zorg voor de dak- en thuislozen in Antwerpen schakelen we ons dus in hun 5-daagse werking in. Men kan in Antwerpen wel nog overdag warme meeneemmaaltijden verkrijgen en koffie op een beperkt aantal plekken.  

Ondertussen is besloten de winterdagopvang buiten onder de naam “Nomaad Café” nog drie maanden verder te zetten.  Maar buiten is het voorlopig nog koud.

De tijdelijke sluiting viel onze bezoekers zwaar. Waar moeten we nu naartoe? Waar kunnen we overdag nog een kop koffie krijgen en een informele babbel? Waar en wanneer kunnen we elkaar nog eens zien? Waar moet ik mijn maaltijden opwarmen want ik heb geen microgolfoven, laat staan een huis? Hoe kan ik boodschappen doen want zonder bankkaart kan je niet overal betalen? Waar kan ik nog vragen om te kunnen telefoneren? Waar kan ik nog douchen? Mag ik als thuisloze aankloppen bij de initiatieven die zich richten naar daklozen? Waar is iedereen? 

De coronamaatregelen treffen iedereen hard maar meer cynisch dan viroloog Steven Van Gucht het verwoordde in Terzake op 19 maart hoeft het niet te worden: “Ik denk dat het vooral een zeer triest probleem is voor de dak- en thuislozen, maar voor het geheel van de bevolking heeft het niet zo’n grote impact omdat dat een groep is die relatief weinig contact heeft met de rest van de bevolking.

Het is natuurlijk wel heel triest om te moeten vaststellen dat zij ook nu weer het slachtoffer zijn van zo’n epidemie en … het zijn niet die mensen die het [virus] hebben binnengebracht. Het meer welgestelde deel van de bevolking die het virus heeft binnengebracht: onze toeristen en zakenmensen… de daklozen zijn er slachtoffer van”.  

Het is inderdaad zo dat deze groep relatief weinig contact had of heeft met de rest van de bevolking, hetgeen betreurenswaardig is en waar sociaal werkers altijd op ingezet hebben. Voor dak- en thuislozen lijkt het motto eerder te zijn blijf op uw eiland ipv blijf in uw kot.

Het constant in beweging moeten blijven, op straffe van aangesproken worden door de wetshandhavers, doet hier geen deugd aan. Maar gelukkig rest hen ook nog humor in deze angstige, onzekere en vooral stresserende tijden: “we staan op ons strepen” zeggen ze als ze op de aangebrachte strepen staan op de stoep terwijl ze aanschuiven voor de voedselpakketten. “Is het feestdag ofzo want alles lijkt gesloten?” 

“Waar is iedereen?” vragen zich ook eerstelijnswerkers zich af. Hoe stellen ze het ondertussen? Heeft men nog contact met elkaar en vindt men steun bij elkaar? En hoe kunnen we rustpunten organiseren waar men op creatieve wijze en met respect voor de social distance regels elkaar kan blijven ontmoeten?

Geschreven 27 maart 2020

Meer info en contactgegevens