Time out en leerrecht
Laureaat ‘Prijs Armoede Uitsluiten’ 2014
Groep Intro Vlaams-Brabant met de projecten
Time out en leerrecht
Welzijnszorg reikte vandaag, 5 juni, de 15e ‘Prijs Armoede Uitsluiten’ uit.
Vier genomineerden dongen mee naar de € 12.500 die aan deze prijs verbonden is.
Dit jaar plaatst de Prijs organisaties in de kijker die inzetten op activiteiten en projecten om de schoolcarrière van kwetsbare jongeren te ‘boosten’ en hun toegang tot de arbeidsmarkt te vergemakkelijken. ‘Van school naar werk: optimale kansen’, is het motto. Jongeren moeten immers, op basis van hun interesses en mogelijkheden, met volle kansen van school kunnen komen en de arbeidsmarkt (succesvol kunnen) betreden.
In 2014 is het net honderd jaar geleden dat België de leerplicht invoerde.
Die maatregel werd toen – na jarenlange discussie - ingevoerd om álle kinderen een kans op onderwijs te bieden: vorming en geletterdheid als middel om de levensomstandigheden van velen te verbeteren en de inzetbaarheid op de arbeidsmarkt te vergroten…
100 jaar later verlaten nog steeds veel te veel jongeren het onderwijs zonder diploma,maar liefst 13.9% (2010). De cijfers over voortijdig schoolverlaten in de centrumsteden van Vlaanderen haalden enkele maanden geleden nog vlot de media: 27% in Brussel en zelfs 28% in Antwerpen.
Veel jongeren haken zelfs nog vroeger af, letterlijk en figuurlijk. Zorgwekkend, want voortijdig schoolverlaten zonder diploma verhoogt de kans op latere werkloosheid en afhankelijkheid van uitkeringen. Kansarmoede wordt niet alleen bestendigd, maar versterkt…
Maar zelfs met diploma is de overgang naar de arbeidsmarkt voor velen een heikel punt. Hoe goed je je cv ook opmaakt…
In Vlaanderen en Brussel proberen verschillende grote én kleine initiatieven hier iets aan te doen: ze willen bijvoorbeeld schoolmoeheid tegengaan, school- en thuismilieu beter op elkaar laten aansluiten, de overgang van schoolbank naar arbeidsvloer begeleiden, een ontbrekend toekomstperspectief counteren, enz.
De laureaat: Groep Intro Vlaams-Brabant
Het is voor iedereen een uitdaging een eigen weg te vinden in onze razend snel veranderende maatschappij. Voor sommigen is dat moeilijker dan voor anderen. Groep Intro geeft maatschappelijk kwetsbare jongeren tot 30 jaar een stem in de samenleving en ondersteunt hen op drie belangrijke domeinen: arbeid, vrije tijd en scholing. Concreet gebeurt dat via vorming, leerplichtonderwijs, trajectbegeleiding & jobcoaching, opleiding en werkervaring en sociale economie.
Binnen de onderwijsprojecten focust Groep Intro Vlaams-Brabant op leerplichtige jongeren die dreigen uit te vallen op school (Time Out) of die reeds uitgevallen zijn (Leerrecht). Jaarlijks bereikt Groep Intro Vlaams-Brabant zo 40 individuele leerlingen én hun context (klas, ouders, leerkrachten...)
Time Out-projecten halen leerlingen uit het secundair onderwijs met een bedreigde schoolcarrière voor 4 weken uit de klas. Ze worden gedurende die tijd schoolextern begeleid, met de bedoeling daarna terug verder te kunnen in de klas waaruit ze komen. Tegelijkertijd krijgen ook de klas en de leerkrachten een versterkend aanbod.
Het project Leerrecht zet in op een (tijdelijk) alternatief leerproces voor jongeren die op een bepaald moment geen enkel perspectief meer hebben op school. Via een netwerk van organisaties zoekt Groep Intro naar het beste leertraject voor elke jongere. Daarbij blijft de deur naar het onderwijs te allen tijde op een kier, via rondetafelgesprekken, en formeel bij het begin van elk schooljaar. Door zo’n traject aan te bieden, voorkomen ze dat deze jongeren zonder zinvolle dagbesteding op het gebied van leren volledig 'stilvallen'. Het recht op leren van deze jongeren is immers essentieel. De ervaring leert dat een groot percentage van deze jongeren wel degelijk talenten heeft en hun recht op leren wil uitoefenen. De meerderheid sluit terug aan op een schooltraject.
Groep Intro maakt deel uit van een ruim netwerk dat de notie ‘leerplicht’ wil aanvullen met een structureel verankerd ‘leerrecht’ voor elke jongere. Immers, waar thuisonderricht geen optie is en geregeld onderwijs om welke reden dan ook onhaalbaar, komen jongeren terecht in een situatie die hun ontwikkelingsmogelijkheden aantast. Zo’n situatie kunnen we niet anders omschrijven dan als een groot probleem. ‘Leerrecht’ slaat daarbij eerder op het recht op ontwikkeling waarvan o.a. sprake is in het Kinderrechtenverdrag, dan op het ‘recht op onderwijs’.
“Door deze jongeren op het spoor te houden wil het netwerk leerrecht het risico op toekomstige maatschappelijke uitsluiting (werkloosheid, armoede, criminaliteit) tegengaan en zo meewerken aan de uitbouw van een inclusieve samenleving.”
De projecten Leerrecht ontvangen nog steeds enkel projectsubsidies. Het netwerk Leerrecht ijvert voor een echte erkenning binnen het Vlaamse en Brusselse onderwijsbeleid.
De andere genomineerden
- Lejo vzw, Sint-Amandsberg, met het project ‘Bijna 18, next level’
- Welzijnsschakel Integraal vzw, Brugge, met hun huiswerkbegeleiding en zomerschool
- D’Broej vzw, de Brusselse Organisatie voor Emancipatie van Jongeren, met het project ‘Het Werkt! Ça Marche!’.
De jury
- Daniëlle Colsoul (directeur Welzijnszorg)
- Johan Martens (voorzitter Projectencommissie Welzijnszorg)
- Jos Jacobs (OdiCe)
- Lieve De Grande (voorzitter Beweging van Mensen met een Laag Inkomen en Kinderen)
- Ursula Jaramillo (Minderhedenforum)
- Jan Boon (diensthoofd Onderwijs Provincie Vlaams-Brabant)