Gegarandeerde niet-digitale toegang tot overheidsdiensten

13/12/2022

Welzijnszorg heeft aanbevelingen voor de overheid om te werken aan digitale inclusie. De eerste aanbevelingen ging over het recht om geconnecteerd te zijn. Mensen ondersteunen door te zorgen voor toegang tot internet, toestellen en vorming. Maar even belangrijk voor Welzijnszorg is het recht om niet-geconnecteerd te zijn.

In dit artikel gaan we dieper in op onze derde politieke eis.

Gegarandeerde niet-digitale toegang tot het dienstenaanbod van de overheid. 

Eén van de grootste gevaren van de digitale evoluties is dat mensen hun weg niet meer vinden in het dienstenaanbod. De overheid is bij uitstek een belangrijke dienstverlener, niet in het minst voor mensen in armoede. 

Als voor 63% van de mensen in een armoedesituatie de digitale wereld eerder een digitaal doolhof is, dan is dat de realiteit waarin overheden hun dienstverlening en communicatie naar burgers moeten opzetten. Als zoveel mensen digitaal kwetsbaar zijn, is dat al reden genoeg om voorzichtig om te gaan met digitalisering.

Digitale uitsluiting

Het is problematisch wanneer overheden hun informatie en diensten nog enkel online aanbieden. Wie heeft toegang tot deze informatie?  Onder lichte dwang gebruik moeten maken van overheidsplatforms om belastingen te betalen, je gezondheidsresultaten te raadplegen of een premie aan te vragen, is een bron van frustratie voor veel mensen.

Onze vrees is dat het gebrek aan publiek toegankelijke (niet-digitale) informatie en diensten een negatief effect heeft op de toegang tot sociale rechten en diensten. Het niet-digitaal gebruik willen maken van overheidsdiensten mag niet leiden tot extra kosten of het niet kunnen gebruikmaken van voordelen. Je toegang tot sociale rechten mag niet afhangen van je toegang tot internet.

Click-call-connect

Het digitale aanbod moet niet teruggeschroefd worden. Het is een meerwaarde dat de overheid ook investeert in goede digitale toepassingen. Deze moet dan wel toegankelijk zijn (zowel gebruiksvriendelijk zijn als gebruik maken van klare taal) en uitgebreid getest door mensen met zwakkere digitale vaardigheden. Ook telefonische hulp blijft belangrijk en een meerwaarde. Maar vooral: het niet-digitale aanbod mag niet verdwijnen!

Per soort dienstverlening moet gekeken worden op welke manier de verschillende aspecten van click (digitaal), call (telefoon), connect (fysieke dienstverlening) opgezet moeten worden. Daarnaast is ook de manier waarop deze mogelijkheden gecommuniceerd worden van belang. Alle soorten van dienstverlening en communicatie zijn immers evenwaardig, het is belangrijk dat de burgers en hun voorkeuren op de eerste plaats gezet worden.  

Samen tegen digitale uitsluiting

Door samen te werken kunnen we digitale ongelijkheden terugdringen en uitsluiting voorkomen. We vragen een daadkrachtige overheid die de belangen van haar burgers, in het bijzonder mensen in een maatschappelijk kwetsbare positie, voorop zet. Samen met alle actoren kunnen we een uitweg uit het digitale doolhof vinden.

Lees meer over politieke eisen 1 en 2